M-1306 - Krzesło. Siedzisko w kształcie zbliżonym do prostokąta. Nogi proste. Oparcie w postaci dwóch poziomych listew. Na spodzie siedziska napis: UG 1322 U/ Striegauer Stuhlfabrik/ Striegau 1944. Naklejka firmowa informująca o przesyłce krzesła do obozu prewencyjnego (izolacyjnego) dla młodych Polaków Policji Bezpieczeństwa w Łodzi (Polen-Jugendverwahrlager der Sicherheitspolizei in Litzmannstadt) w dniu 31 V 1944 r.

(Źródło - Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, autor - dr Andrzej Janicki, asystent - Dział Zbiorów)

 

REWELACJA Z 2020 ROKU!

 

Po obozie przy ulicy Przemysłowej w Łodzi pozostały nieliczne budynki murowane, nieliczne dokumenty, zdjęcia... - tak przez wiele lat brzmiała powtarzana informacja o obozie, którego drewniane baraki i ogrodzenie posłużyły jako opał w mroźną zimę 1945 roku i którego miejsce w latach 60. XX w. zajęło osiedle mieszkaniowe.

Dlatego wielkim zaskoczeniem była dla mnie informacja, uzyskana z Muzeum w odpowiedzi na zapytanie dot. zbiorów związanych z historią obozu, że wśród muzealnych eksponatów, obok dobrze mi znanych dokumentów i zdjęć, znajdują się słomiane buty zrobione przez dzieci w obozie oraz cztery oryginalne obozowe krzesła!

Po zebraniu dokładniejszych danych okazało się, że co do autentyczności butów - daru osoby prywatnej - nie można mieć pewności. Jednak jakichkolwiek wątpliwości co do oryginalności brak w przypadku krzeseł, a na pewno - jednego z nich.

Poniżej zamieszczamy jego zdjęcia z opisem.

Urszula Sochacka

Na potrzeby strony www. obozprzyprzemyslowej.pl pozyskaliśmy z Muzeum zdjęcia prezentujące elementy zabudowy obozowej - fragmenty ogrodzenia oddzielającego obóz od getta oraz rozdzielającego część dla chłopców od tej dla dziewcząt, fragmenty drewnianych baraków i murowanego budynku, obozową studnię oraz miejsca, gdzie więźniów strzyżono i fotografowano. Na uwagę zasługuje zdjęcie o sygnaturze I-11365 - do tej pory rzadko pojawiało się w publikacjach na temat obozu. Należy kontynuować badania, których celem będzie identyfikacja dobrze uwidocznionych na nim osób. Do opisu zdjęcia o sygnaturze I-10451 możemy dodać, że jedną ze sfotografowanych osób (pierwsza z prawej) jest Genowefa Wójcik - bohaterka wydanej przez nas w 2019 roku publikacji "Eee... tam, takiego obozu nie było. Wspomnienia Genowefy Kowalczuk - byłej więźniarki obozu przy ulicy Przemysłowej w Łodzi".

Muzeum Tradycji Niepodległościowych - ZBIORY

Powrót

Polen-Jugendverwahrlager der Sicherheitspolizei in Litzmannstadt

Niemiecki obóz dla polskich dzieci 

A-1239/1 - List napisany 27 XI 1943 r. przez małoletniego więźnia obozu dla dzieci i młodzieży przy ul. Przemysłowej w Łodzi. Tekst spisany odręcznie ołówkiem na drukowanym blankiecie obozowym.

I-10451 - Fotografia - (druga z lewej) kucharka w obozie dla dzieci i młodzieży przy ul. Przemysłowej w Łodzi z więźniarkami obozu zatrudnionymi w kuchni, fotografia wykonana przed kuchnią obozową, ujęcie z okresu 1943-1944 r. Według informacji na rewersie, jedna z więźniarek ma na imię Maryla.

I-10452 - Fotografia - więzień obozu dla dzieci i młodzieży przy ul. Przemysłowej w Łodzi przy pompie, w tle mur oddzielający obóz od cmentarza żydowskiego przy ul. Brackiej. Według informacji na rewersie, zdjęcie wykonano w 1942 r.

I-10453 - Fotografia - z obozu przy ul. Przemysłowej w Łodzi (atelier). Informacja na rewersie podaje dane jednego ze sfotografowanych chłopców.

I-11365 - Fotografia - z obozu dla małoletnich Polaków w Łodzi (Polen Jugendverwahrlager), przy ul. Przemysłowej, 1943-1944 r. Zdjęcie wykonane podczas rozdawania chleba na tle muru otaczającego obóz dziewczęcy, z lewej fragment bramy wiodącej do tego obozu, w głębi jeden z baraków - Haus VII (budynek zachował się do dziś - ul. Mostowskiego 22, obecnie otynkowany). Zdjęcie w zbiorach MTN od końca lat dziewięćdziesiątych.

I-1513 - Fotografia wykonana na terenie obozu dla dzieci i młodzieży przy ul. Przemysłowej w Łodzi, 1943-1944 r. Fryzjer obozowy oraz dwaj więźniowie przed wejściem do pomieszczenia, w którym fryzjer przyjmował więźniów.

(Źródło - zdjęcia i opisy - Muzeum Tradycji Niepodległościowych w 

Łodzi, Dział Zbiorów,

                                                 autor - dr Andrzej Janicki, asystent)